Als ouder van een puber zoon of dochter krijg je er vroeg of laat mee te maken. Ze willen niet meer met je mee op vakantie maar alleen met vrienden. En als je zoon of dochter die droomvakantie eenmaal heeft geboekt kun jij je als ouder gestrest zijn en je zorgen maken of ze hier al wel klaar voor zijn. Hier wat tips hoe je jezelf en je kind kunt voorbereiden op deze eerste zelfstandige reis....

Vanaf hoe oud kunnen ze alleen op vakantie?
Iedere ouder zal zich afvragen wat een geschikte leeftijd is voor een kind om voor het eerst alleen op vakantie te mogen gaan. Hier is echter geen eenduidig antwoord op te geven, het verschilt per kind. In Nederland is de gemiddelde leeftijd waarop jongeren voor het eerst alleen op vakantie gaan 16 jaar. Dit is dan vaak een vakantie in ons eigen land. Voor buitenlandse vakanties is de gemiddelde leeftijd 18 jaar. Belangrijk is het dat jij er op vertrouwd dat jouw kind er aan toe is zelfstandig op vakantie te gaan. Dit heeft te maken met de zelfredzaamheid van je kind. Wanneer zij in staat zijn alles zelf te kunnen plannen, regelen en de vakantie zelf kunnen betalen zijn, kunnen ze ook alleen op vakantie. Laat je kind samen met zijn of haar vrienden een concreet plan maken hoe zij dit willen gaan aanpakken. Vervolgens kun je een aantal  kritische vragen stellen over de veiligheid en hoe ze bepaalde situaties willen aanpakken. Als het ze niet lukt om samen een goed plan te maken kun je misschien beter even wachten met het alleen op vakantie laten gaan. Een tussenoptie kan dan zijn om bijvoorbeeld een vriend of vriendin mee te nemen op de gezinsvakantie of om jouw kind met een georganiseerde jongerenreis mee te laten gaan.

Bespreek je zorgen over bijvoorbeeld alcohol, uitgaan en seks
Hoewel ze waarschijnlijk zullen klagen dat ze niet op een belerende of bezorgde preek van jou zitten te wachten, is het belangrijk om een aantal zaken vooraf te bespreken met je puber. Zaken als veiligheid, geld, eventuele conflicten in de groep, welke activiteiten willen ze gaan doen, uitgaan, alcohol en drugsgebruik en seks. Niet allemaal de makkelijkste onderwerpen om met je puber te bespreken maar wel noodzakelijk. Uit het onderzoek blijkt dat jongeren die duidelijke afspraken hebben gemaakt met hun ouders, zich op vakantie meer verantwoordelijk gedragen dan jongeren die dat niet hebben gedaan.  Begin een gesprek door je kind te laten vertellen wat zijn kijk is op alcohol, uitgaan en seks. Geef vervolgens aan wat jouw gedachten zijn. Samen kun je tot een compromis komen, waar vervolgens heldere regels uit voortvloeien. ‘Niet meer dan drie glazen alcohol per dag’ is nu eenmaal een stuk duidelijker dan ‘Zul je uitkijken met drank?’ Wees niet bang om die regels te stellen: ook al ben je er niet bij om ze te controleren, het voelt voor pubers toch niet prettig afspraken zonder meer aan hun laars te lappen. Zie ook: www.uwkindenseks.nl, www.uwkindenalcohol.nl en www.uwkindenuitgaansdrugs.nl.

TIP: Meer actie = minder drinken. Als er genoeg te doen is in het vakantieoord, zullen jongeren automatisch minder behoefte hebben om de hele dag met een biertje bij de tent of het hotel rond te hangen. Drankpreventie begint dus al bij het uitzoeken van de bestemming. Stimuleer het kiezen van een camping waar dagelijks activiteiten, excursies of sportwedstrijden worden georganiseerd. Daarnaast helpt het natuurlijk als ze bordspelletjes, een voetbal of beachball meenemen.

Praat over mogelijke situaties. 
Wat doet je puber bijvoorbeeld als in de disco iemand vraagt of hij/zij mee wil naar het strand? Of als een vriend/vriendin niet bereikbaar is? Of als er schade wordt aangericht? Door het hier alvast over te hebben, help je je puber om op het moment supreme of op kritieke momenten goed grenzen te trekken en/of een verstandige reactie te geven. Op de website http://www.hoepakjijdataan.nl staan tips over hoe je als ouder je kind kan helpen weerbaarder te maken.

Nadenken over geld
Ook op vakantie is geld vaak een twistpunt. Zeker als het budget niet al te groot is en er verschillende ideeën heersen over het bestedingspatroon. Laat je puber van tevoren vast nadenken over de verschillende mogelijkheden. Beheert ieder zijn eigen portemonnee, of maken ze met z’n allen een pot? En wat wordt daar dan uit betaald? Een mogelijkheid is bijvoorbeeld om alleen de algemene boodschappen hieruit te betalen, zodat jongeren merken wat drank kost en welk deel van hun budget ze daar aan kwijt zijn.

Zet condooms op de paklijst
Het voelt voor pubers (en ouders!) al snel geforceerd om het onderwerp ‘veilige seks op vakantie’ aan te snijden. Maar belangrijk is het wel: één op de vijf jongeren krijgt te maken met een soa. Het zou dus heel normaal moeten zijn om condooms mee te nemen en te gebruiken. Stop ze niet stiekem in de tas: dan denkt je kind dat je hem niet vertrouwt. Stel liever samen een paklijst op waar alles opstaat wat er mee moet: paspoort, zwemkleding, handdoeken, zonnebrand en oja, ook voorbehoedsmiddelen.

Belangrijke gegevens noteren
Voor vertrek kun je vragen om een kopie van het reisschema en de contactgegevens van de accommodatie. Zo weet je precies wanneer de bus, boot of het vliegtuig vertrekt en weer aankomt en kun je in geval van nood altijd contact opnemen met de accommodatie.

Vertrouwen
Het allerlaatste en belangrijkste wat je jouw kind mee kan geven op vakantie is vertrouwen. Geef aan dat je hem/haar vertrouwd dat hij/zij zich verantwoordelijk zal gedragen. Voor jongeren is dit heel belangrijk en prettig om van hun ouders te horen. Je puber voelt zich volwassen en het vergroot zijn zelfvertrouwen en weerbaarheid. Hierdoor durft hij eerder verstandig te handelen, óok al is dat misschien minder ‘cool’. Je puber zal zijn best doen zodat je vertrouwen in hem/haar niet beschaamd wordt.

Maak je niet teveel zorgen
Dit is misschien makkelijker gezegd dan gedaan maar wij raden je aan om je niet teveel zorgen te maken. Het is voor je puber een belangrijke stap in de ontwikkeling naar zelfstandigheid en bovendien een hele leuke. Houd jezelf bezig met andere activiteiten en/of taken zodat je niet steeds zal gaan piekeren. Vraag je puber om geregeld even iets te laat weten via e-mail of whatsapp. Je kind zal het vervelend vinden als hij op vakantie merkt dat je elke dag belt. Dus goed om hier van tevoren afspraken over te maken. Wij raden het niet aan om zelf ook op vakantie te gaan in deze periode. Zorg er voor dat je bereikbaar en beschikbaar bent mocht het nodig zijn. 

Laat ze kennismaken met de buren
Raadt je puber aan om zich voor te stellen aan volwassenen rond z’n vakantieadres (campingpersoneel, bewoners van de naastgelegen tenten of appartementen). Gaat hij mee met een georganiseerde reis, dan heeft hij sowieso te maken met de reisleiders. Die leert hij onderweg al kennen, en meestal is er op de plaats van bestemming een aantal vaste contactmomenten. Door dit contact zullen ze zich in de buurt van deze volwassenen minder snel misdragen. En is er iets aan de hand, dan weten ze waar ze hulp kunnen zoeken.